Herinner jij je nog het moment waarop je wist dat je volwassen was geworden? Dat een bepaalde gebeurtenis je deed realiseren dat het leven niet een speeltuin was en je werd overvallen door de serieusheid van het bestaan? Misschien heb je dat moment wel nog niet gehad. En wat is volwassenheid nou eigenlijk? Als je het mij vraagt niets anders dan een illusie over dat je dan eindelijk weet wat je aan het doen bent.
Je tienerjaren staan bekend om je onzeker voelen en de zoektocht naar je identiteit. De periode waarop wordt verwacht dat je bepaalt wat je wilt doen in het leven. In die periode keek ik op naar dertigers; het leek er namelijk op dat ze alles voor elkaar hadden en wisten wat ze aan het doen waren. Alsof alle onrust van die vragen waar ik zo mee zat was verdwenen als sneeuw voor de zon. Het gaf vertrouwen dat ik op die leeftijd ook zou weten wie ik was, wat ik wilde en vooral wat ik aan het doen was. Wat jaren later bleek alles een illusie.
Ik kwam er vrij snel achter dat iedereen maar wat aan het doen was en toen gebeurde er eigenlijk iets heel fijns. Die onrust veranderde niet in paniek, maar in een opluchting. Iedereen doet maar wat en dat is relativerend. Ik leerde zachter naar mezelf kijken (dit is een actief leerproces) en ook naar anderen.
Ik begon in te zien dat iedereen handelt met de kennis en ervaringen die ze hebben en 99% van de tijd bewegen met goede intenties. Dat die goede intenties verkeerde uitkomsten voor jou kunnen hebben is iets waar zij ook niet veel aan konden doen. Maar wel iets waarvan ze hopelijk kunnen leren en de volgende keer met nieuwe kennis anders zullen handelen. Je ziet dan in dat je ouders streng waren omdat ze vaak ook maar uit angst en onwetendheid reageerden en niet omdat ze jou graag het leven zuur wilden maken.
Maar ergens is er natuurlijk wel een verschil in kinderachtig en volwassen handelen. Ik weet dat ik ‘volwassen doen/reageren’ vaak gebruik om gedrag of situaties uit te leggen. De betekenis die ik eraan toevoeg gaat vooral om begripvol en empatisch zijn, zonder een eigen projectie en met een afweging van diens emoties. Een reactie of handeling die niet alleen vanuit zelfbelang is, maar met de ander in gedachte. Volwassen zijn gaat ook om de dingen die je niet per se wilt doen, maar moet, accepteert.
Zo had ik laatst een gesprek met iemand over vroeg volwassen worden en deelden we allebei hoe we om verschillende redenen het gevoel hadden dat we vrij jong volwassen waren geworden. Wat overigens helemaal niet dramatisch is of was, maar hoe het achteraf ons veel had gebracht in het leven. Het ging er vooral om dat we al heel jong wisten dat er taken zijn in het leven en iedereen een bepaalde rol inneemt. Sommige mensen hebben iemand die alle taken zelf uitvoert en deze nooit op jou legt en soms leggen de omstandigheden deze onverwachts op je schoot.
Denk dat het antwoord op de vraag wanneer je nou volwassen bent ook enorm verschilt. Ben je dat wanneer je begint met zorgdragen en handelen buiten zelfbelang? Of is het pas wanneer je begint met werken, voor jezelf zorgen, huur betalen etc.? Of wanneer je kinderen krijgt? Sommige mensen beweren dat je pas echt volwassen wordt wanneer je je ouders verliest, omdat je dan ook echt geen kind meer kan zijn.
Maatschappelijke druk en de gangbare volgorde van leven zijn wat mij betreft ook een stoorzender in het gevoel van volwassen zijn. Want het lijkt soms wel alsof je pas volwassen bent als je aan je huisje, boompje, beestje begint in een nieuwbouwwijk buiten de stad. En zolang je daar niet bent, ben je nog niet serieus bezig met je leven en daarom nog niet echt volwassen.
Ik denk dat het iets heel persoonlijks is en ook geen constante. Kind en volwassen zijn kan samen bestaan, sterker nog, moet samen bestaan. Zo is er balans in je zijn en kun je dichter bij jezelf blijven. Omdat je dan kan schakelen tussen spelen en leven en je eigenlijk wel realiseert dat beiden misschien wel één en hetzelfde zijn.
Bonus van de week is een ongerelateerd mooi lied, enjoy!
Het moment dat je volwassen wordt heb je op dat moment niet door denk ik. Ik denk dat je het moment van volwassen worden pas achteraf kan bepalen. Als existentialist in hart en nieren zou ik zeggen: Volwassenheid is een optelsom van daden waar je jezelf verantwoordelijk voor stelt. Al het anderen kan je toerekenen aan je essentie op dat moment: kind zijn.
In die zin ben ik het met je eens dat je en kind en volwassen tegelijk kan zijn. Misschien zelfs MOET zijn.